Cumhurbaşkanını nisan ayında seçen Senegal, Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Faye’ın Ulusal Meclisi eylülde feshetmesiyle erken genel seçime gidiyor.

Erken seçim kararının ardında, mutlak çoğunluğu eski Cumhurbaşkanı Macky Sall’in koalisyonunun sağladığı Ulusal Meclis ile PASTEF lideri Başbakan Ousmane Sonko arasında yaşanan yürütme krizini sonlandırma fikri yatıyor.

Yaklaşık 7 aylık sürede, Ulusal Meclis ile Başbakan Sonko arasında yaşanan gerilimlerin meclisi işleyemez hale getirdiği biliniyor.

Son genel seçimin Temmuz 2022’de yapıldığı ülkede, siyasi partiler ve koalisyonların hazırladığı toplam 41 listeden seçilecek 165 milletvekili, 5 yıllığına Ulusal Meclise girmeye hak kazanacak.

Cumhurbaşkanı Faye ve Başbakan Sonko’nun partisi PASTEF, yarışta favori gösterilirken bu seçim aynı zamanda ikili için de ilk sınav niteliği taşıyor.

Yaklaşık 7 aydır yönetimde olan Faye ve Sonko’nun vadettikleri değişiklikleri yapabilmeleri için mecliste çoğunluğu almaları gerekiyor.

Sonko’nun liderliğinde seçime girecek PASTEF’in henüz “yıpranmadığına” ve halk nezdinde hala popülerliğinin yüksek olduğuna inanılırken seçimin galibi olacağı tahmin ediliyor.

Fas’tan yürütülen seçim kampanyası

Genel seçim sürecinde en şaşırtıcı gelişmelerden biri olarak eski Cumhurbaşkanı Sall’in “Takku Wallu (Yerel dil Volofçada ‘yardım için birleşmek’)” koalisyonuna önderlik etmesi gösteriliyor.

Senegal tarihinde ilk kez eski bir cumhurbaşkanı siyasete bu kadar hızlı dönerken Sall’in seçim kampanyasını, cumhurbaşkanı seçimi sonrası yerleştiği Fas’tan yürütmesi de başka bir önemli detay olarak dikkati çekiyor.

Sall’in koalisyonunda, kendi partisi Cumhuriyet için İttifak (APR) ve Karim Wade’in önderliğindeki Senegal Demokrat Parti (PDS) yer alıyor.

Kampanya boyunca PASTEF kadrolarının deneyimsizliği argümanını kullanan Sall, seçilmesi halinde ulusal birlik hükümeti kurma sözü veriyor.

Eski dostlar düşman oldu

Seçimin bir diğer önemli koalisyonunu da Cumhurbaşkanı Faye’a karşı girdiği cumhurbaşkanlığı yarışını kaybeden dönemin Başbakanı Amadou Ba’nın kurduğu “Jamm ak Njarin (Volofçada ‘barış ve refah’)” oluşturuyor.

İktidar koalisyonunun cumhurbaşkanı adayı olan Ba, Nisan 2024’teki seçimde Cumhurbaşkanı Faye karşısında yüzde 35 oy alarak tarihi bir yenilgiye uğramış ve seçim sonrası APR ile yollarını ayırmıştı.

Seçimlerde adından söz ettiren koalisyonlar arasında Dakar Belediye Başkanı Barthelemy Dias’ın önderlik ettiği Samm Sa Kaddu (Volofçada ‘sözümü tutuyorum’)” da yer alıyor.

Ocak 2022’deki yerel seçimlerde Sonko’nun o dönemki koalisyonundan aday olarak Dakar Belediye Başkanı seçilen Dias’ın koalisyonu daha ziyade sivil toplumdan isimler ve toplum nezdinde saygın imaja sahip figürlerden oluşuyor.

Samm Sa Kaddu, kendisini Sonko’ya alternatif dinamik bir muhalefet koalisyonu olarak konumlandırırken Sonko ile Dias arasında da gerilim giderek artıyor.

Sonko’nun, ülkenin kuzeyindeki Saint-Louis kentinde destekçilerine yapılan saldırıdan Dias taraftarlarını sorumlu tutması 2 eski müttefiki karşı karşıya getirdi.

Sonko’nun Facebook hesabından intikam çağrısı yapması ve Dias destekçilerine karşı meşru savunma haklarını kullanacaklarını yazması tansiyonu arttırdı.

Dias ise “Sonko tarafından yapılan intikam çağrısını” kınarken destekçilerinin başına gelebilecek herhangi bir olumsuzluktan Sonko’nun sorumlu olduğunu belirtti.