Resmi Gazete’de yayımlanan “Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”ne göre, Bakanlık bünyesinde yeni vizyon çerçevesinde kurumsal, idari, teknik ve fiziki koşullarda iyileştirmeler gerçekleştirildi.

Bakanlık bünyesinde Türkiye’nin dış ilişkilerinde yeni vizyonunu yansıtacak, hızlı, verimli, etkili çalışmalara imkan tanıyacak yapısal reform için mevzuatında düzenlemeler yapıldı.

1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde, Türkiye’nin dış ilişkilerinin genişlemesi, her coğrafyada temsilinin olması ve güçlü diplomatik ağını yansıtacak bir merkezi yapılanma öngörüldü.

Bölge ve ötesinde refahı, istikrarı ve güvenliği genişletme, dış ilişkilerin kurumsallaşmasını güçlendirme, sistemin dönüşümüne katkı sağlama ve ülkenin menfaatlerinin yanı sıra yurt dışındaki vatandaşların hak ve çıkarlarını etkin biçimde koruma hedeflerini ortaya koyuldu.

Her coğrafyaya yönelik ayrı bir genel müdürlük yapısı

Kapsamlı ve çok boyutlu çalışmaları yansıtacak şekilde Bakanlığın faaliyet alanlarının geliştirilmesi ve hizmet birimlerinin söz konusu faaliyetlere uygun yapıda teşkilatlandırılması amaçlandı.

Buna göre, Bakanlık bünyesindeki genel müdürlüklerin sayısı artırılırken, her coğrafyaya, bazen ülkeye yönelik ayrı bir genel müdürlük yapısının olması hedeflendi.

Amerika ile Latin Amerika genel müdürlükleri ayrılarak Latin Amerika Genel Müdürlüğü kuruldu. Güney Asya Genel Müdürlüğü bünyesinden İran ve Irak konuları ayırıldı ve İran-Irak Genel Müdürlüğü oluşturuldu.

Orta Asya ve Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Genel Müdürlüğü ile Orta Asya coğrafyasına verilen önem ve dış ilişkileri kurumsallaştırma stratejisi doğrultusunda TDT’ye verilen önem yansıtıldı.

Bakanlık Sözcülüğü, Kamu Diplomasisi ve Stratejik İletişimden ayrı bir yapı olarak değerlendirildi

Uzmanlaşmaya önem verilerek bölgenin siyasi, ekonomik, sosyal, güvenlik-savunma gibi farklı alanlarına odaklanacak genel müdürlük içerisinde birimler düzenlendi.

İnsani ve Teknik Yardımlar Genel Müdürlüğü kurularak, doğal afetler ve salgınlarla ilgili ikili ve çok taraflı işbirliği konularının eşgüdümünün yapılması, Türkiye’ye gelecek ve ülkeden gidecek insani yardımların koordine edilmesi planlandı.

Kurulan bu müdürlükle, Türkiye’nin çeşitli coğrafyalarında bölgesel kalkınmasını ve insani yardım konularında proaktif politikalarını yansıtacak uzmanlaşmış bir genel müdürlük teşkil edilmiş oldu.

Enformasyon Genel Müdürlüğü, Kamu Diplomasisi ve Stratejik İletişim Genel Müdürlüğü olarak yeniden düzenlenerek, zamanın ruhuna ve şartlarına uygun şekilde dış ilişkilerle kamu diplomasisi ve stratejik iletişim çalışmaları ilgili kurumlarla koordineli yürütme amaçlandı.

Bakanlık Sözcülüğü, Kamu Diplomasisi ve Stratejik İletişimden ayrı bir yapı olarak değerlendirilerek, Bakanlık çalışmalarını en doğru ve hızlı şekilde kamuoyu ile paylaşmak için özel birim ihdas edildi.

Uluslararası Arabuluculuk Genel Müdürlüğü kurularak, Bakanlık bünyesinde kurumsal şekilde yürütülen arabuluculuk çalışmaları ayrı bir çatıda daha uzmanlaşmış şekilde yapılandırıldı.

İkili Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Müdürlükler, Türkiye’nin dış ilişkileri çerçevesinde ekonomi, siyaset, ticaret, enerji, kültür, sağlık, güvenlik, savunma ve teknoloji gibi konularla tamamıyla alakadar olacak biçimde yeniden adlandırıldı.

Buna göre, genel müdürlüklerin isimleri “İkili İlişkiler Genel Müdürlükleri” olarak değiştirildi.
Bu çerçevede, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafınca Bakanlığa verilen alanların ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla etkin biçimde koordinasyonu görevi, kurumsal yapıya da yansıdı.

Konsolosluk Hizmetleri ve Yurtdışında Yaşayan Vatandaşlar Genel Müdürlüğü ile Göç Politikaları ve Vize İşlemleri Genel Müdürlüğü işlemleri gözden geçirilerek, vatandaşlara daha hızlı cevap verilebilecek, güçlendirilmiş koordinasyonla çalışma anlayışı Bakanlık yapısına yansıtıldı.

Vize ve göç işlemlerinin, tek bir Genel Müdürlüğün sorumluluk alanında olacak şekilde düzenlendiği bildirilerek, günümüz dış politikasının ana gündem maddelerinden bu iki başlıkta ülke faaliyetlerinin ve karar vericiye doğru bilgiyi ulaştırma hedefinin daha etkin şekilde yürütülmesi hedeflendi.

Bilim ve Teknoloji Politikaları Genel Müdürlüğü ile günümüz teknolojilerini yakından takip ederek uluslararası ilişkilerin etkisini analiz etme, bu alandaki mevzuat ve rejim çalışmalarını izleyerek ülkedeki politikalarla karşılaştırma ve milli menfaatler çerçevesinde gerekli düzenlemeleri yapmanın amaçlandığı vurgulandı.

Yeniliklere çabuk uyum sağlamak, Türkiye’nin dış ilişkilerine bunları entegre etmek amacıyla küresel düzeyde giderek yaygınlaşan bilim diplomasisinin kurumsallaştırıldığı bildirilirken, Dışişleri Bakanlıklarınca yürütülen çalışmaların Türkiye’nin milli güvenlik sisteminin bir parçası olduğu belirtildi.

Hem Bakanlığın hem de personelin güvenliğini sağlayacak yapılanmalar ve yeniliklerin, ülkenin bekası için elzem olduğu kaydedildi.

Bilgi güvenliği, personel güvenliği ve fiziki güvenliğin bir bütünün parçası olduğu vurgulanarak, bu konulardaki bir eksikliğin sistemsel zafiyet anlamına geldiği vurgulandı.
Bu anlayışla sistemlerin gözden geçirildiği; teknik, fiziki, idari, personel açılarından kurumsal dönüşümün yürütüldüğü bildirildi.

İlerleyen dönemde tüm alanlardaki dönüşüm çalışmalarının hız kesmeden devam edeceği belirtilirken, Dışişleri Bakanlığının daha ileri taşınması ve Türkiye’ye yakışır bir kurumsal yapıya büründürülmesi için özveri ve gayretle çalışıldığı kaydedildi.

Güçlü Dışişleri Bakanlığının, güçlü bir dış ilişkilerin olmazsa olmazı olduğu vurgulandı.