Xinhua’nın haberine göre, Çin’in Çang’ı-5 keşif aracının topladığı toprak örneklerini inceleyen bilim insanları, iki safhalı Ay kabuğu oluşum kuramının aksine bu oluşumun sürdüğüne işaret eden yeni bir erken kabuk kuramı geliştirdi.
Pekin’deki Çin Yer Bilimleri Üniversitesinden Vang Şuiciong liderliğindeki bir grup bilim insanı, Çang’ı-5 keşif aracının getirdiği Ay yüzeyi regoliti örneklerinde anortozit parçasında daha fazla magnezyum ve demir içerdiği için “magnesian-suite” olarak adlandırılan kayalara benzeyen eriyik keşfetti.
Ekip, bu buluşun Ay anortozitinin ve magnezyum-demir içerikli kayaların ana kaynağı magmanın aynı anda oluştuğuna dair doğrudan kanıt sağladığını kaydetti.
Bu eriyik üzerindeki jeokimyasal ve termodinamik hesaplamalar, parçanın ana magmasının Ay’ın üst mantosundan geldiğini ve erken kabuk oluşumunun devam eden bir süreç olduğunu gösterdi.
Araştırmacılar, magma okyanusunun soğuma süreci sırasında yer çekimsel dengesizliklerin üst mantoda küçük ölçekli altüst hareketleri tetiklediğini, ardından gelen büyük ölçekli manto hareketlerinin oluşturduğu basınç azalması sonucu alt mantonun eridiğini belirtti.
Altüst hareketlerinin neden olduğu yerel küçük ölçekli üst manto erimesi, Ay’ın ilkel kabuk oluşumu ile kabuğun ikincil tekrar oluşumu esnasında önemli rol oynadı.
Önceki kuramlar, Ay kabuğunun iki aşamalı olarak iki defa oluştuğunu öngörüyordu. Klasik magma okyanusu modeline göre, ilkel Ay kabuğunun oluşumu ilk aşamada plajiyoklazın yüzerek bir araya gelmesiyle gerçekleşirken, ikinci aşamada mantonun ters dönmesi ve erimesiyle magnezyum-demir içerikli kayalar ortaya çıkıyordu.
Araştırma, Ay anortoziti ve “magnesian-suite” kayaları üzerinde yapılan önceki çalışmaları referans alarak, bu kayaların neredeyse aynı dönemde meydana geldiğini ve Ay kabuğu oluşumunun devam eden bir süreç olabileceğine işaret ettiğini vurguladı.
GÜNDEM
16 gün önceGÜNDEM
18 gün önceGÜNDEM
21 gün önceYAŞAM
29 gün önceYAŞAM
29 gün önceYAŞAM
29 gün önceYAŞAM
21 Kasım 2024